Bloemen in Maart in het Cantabrisch Gebergte, deel 1.

THIS POST IN ENGLISH: CLICK HERE.

Eind winter: bloemen in het Cantabrisch Gebergte (Asturias).

Halverwege maart zijn we enkele dagen naar het qua klimaat zachtere Asturias geweest, waar vele bloemen al vol in bloei stonden. We hebben zeker 40 verschillende bloemen kunnen fotograferen, waarvan sommige heel algemeen zijn en andere best wel bijzonder. In deze post wordt een kleine verzameling van de gevonden bloemen getoond, terwijl de resterende planten in andere posts aan bod zullen komen.

 LEES VERDER EN GENIET VAN DE FOTO´S.

De eerste orchideeën van 2013 in het Cantabrisch Gebergte.

This post in English: Click here.

De reuzenorchis en de bruine ophrys.

In een kort doch aangenaam bezoek aan Asturias, het autonome gebied dat te samen met Cantabria bijna het gehele noordelijke deel van het Cantabrisch Gebergte uitmaken (zie Geopgraphic Location), hebben we de eerste bloeiende orchideeën van dit jaar kunnen waarnemen. Het gaat om de reuzenorchis (Himantoglossum robertianum) en de bruine ophrys (Ophrys fusca). De reuzenorchis staat al in bloei sinds eind februari (persoonlijke communicatie) maar de gevonden bruine ophrys is net in bloei gekomen, met vele exemplaren die nog in de knop zitten. Omdat het de bedoeling is om een geheel artikel te wijden aan elke orchidee afzonderlijk (want dat verdienen ze wel), zal ik nu slechts enkele foto´s tonen. De reuzenorchis is nu niet een orchidee die bepaald veel voorkomt in het Cantabrisch Gebergte, maar we hebben toch verschillende groepjes weten te lokaliseren met tussen de 2 en de 20 bloeiende exemplaren, met een een totaal van ruim 60 orchideeën. Van de Ophrys fusca (bruine ophrys) hebben we een zeer veel belovend gebied pal aan de kust gevonden met vele tientallen planten in bloei.

LEES VERDER EN GENIET VAN DE FOTO´S.

Wilde orchideeën in Spanje: de slanke harlekijn of Anacamptis morio subsp picta.

This post in English: click here.

Een enorm veld vol met tienduizenden slanke harlekijntjes (Anacamptis picta of A. morio subsp. picta).

Inleiding.

Zo´n 10 dagen geleden stuiten we bij toeval op een enorm veld vol met wilde orchideeën. Het gaat om een in de streek vrij algemene orchidee, n.l. de slanke harlekijn. De wetenschappelijke naam is Anacamptis morio subsp. picta hoewel veel botanici het beschouwen als een aparte soort, de Anacamptis picta. Maar goed, plotseling zagen we dus een afgezet veld werkelijk afgeladen met orchideeën. Gelukkig werd het veld niet begraasd door vee, hoewel begrazing na de bloeitijd wel positief is voor het orchideeën bestand. Het aantal slanke harlekijntjes dat aanwezig is is werkelijk overweldigend, zodanig zelfs dat er een purperen gloed over het hele veld ligt. De oppervlakte van het veld dat is bedekt met orchideeën is ongeveer 10 hectaren groot (gemeten op luchtfoto´s) en een voorzichtige schatting is dat er beduidend meer dan vijfhonderd duizend (500.000) orchideeën bijeen staan. Zo iets bijzonders moet natuurlijk wel gedeeld worden, hoewel de exacte lokatie natuurlijk niet genoemd kan worden.

LEES VERDER EN GENIET VAN DE FOTO´S. 

De boomkikker (Hyla arborea molleri).

This post in English: click here.

Een boomkikker in een waterpoel.

Inleiding

Op één van onze botanische speurtochten kwamen we onlangs bij een kleine waterpoel, die gewoonte getrouw even werd onderzocht op de aanwezigheid van amfibieën en welk een verrassing: langs de kant en verscholen tussen het riet zat een boomkikkertje. Bij benadering verdween hij natuurlijk onder water, maar schijnbaar is het diertje daar toch niet zo op z´n gemak want telkens na ongeveer een minuut kwam het al weer boven. Na enkele foto´s besloten we om hem te vangen om de details eens goed te bekijken, hetgeen met een levenslange ontwikkelde techniek niet zo moeilijk is. Na nauwkeurige besturing werd het diertje nog even op een tak gezet voor de foto en zoals gewoonlijk wilde het mijn warme hand maar nauwelijks verlaten. Het diertje werkte goed mee en na enkele foto´s werd het weer teruggezet op de plaats waar het gevangen was.

Informatie over de boomkikker.

In de noordwestelijke helft van het Iberisch Schiereiland is de boomkikker Hyla arborea, vervangen door de ondersoort Hyla arborea subsp. molleri, hoewel veel wetenschappers het ook als een aparte soort beschouwen: de Hyla molleri. Hoe dan ook, de boomkikker is een kleine groene kikker die zich gewoonlijk ophoudt tussen het gebladerte op vochtige plekken in de buurt van water. Deze kikker kan dus goed klimmen hetgeen te danken is aan de hechtschijven op vingers en tenen. Dit beestje heeft een gladde groene huid met aan beide zijden een witomrande zwarte streep langs het gehele lichaam. De onderkant heeft een oker-geelachtige kleur maar is natuurlijk gewoonlijk niet te zien. De pupillen zijn horizontaal en de iris heeft een kleur gelijkend op de onderzijde van de kikker, maar iets geler. Gewoonlijk is deze soort s´nachts actief zodat het een echt buitenkansje was. In Spanje staat deze soort te boek als "bijna bedreigt" en de populaties gaan om verschillende redenen achteruit, waarvan de belangrijkste zijn: de toenemende algemene verdroging van Spanje, afname van de juiste habitats, en contaminatie van het water door agrarische meststoffen waarvoor vooral de larven erg gevoelig zijn.

Het favoriete voedsel bestaat uit insecten en vooral mieren, echter staat het kikkertje zelf ook op het menu van o.a. adders, uilen en torenvalken.

LEES VERDER EN GENIET VAN DE FOTO´S.

Anacamtis champagneuxii of blesharlekijn.

This post in English: click here.

De blesharlekijn (Anacamptis champagneuxii) een kleine maar fraaie orchidee van de sectie Moriones.

De Anacamptis champagneuxii of blesharlekijn is een zeldzame en purperkleurige orchidee uit het westelijk Middellandse Zeegebied, ook voorkomend in de strook wilde natuur direct grenzend aan het Zuidelijk Cantabrisch Gebergte. Tot zo´n 10 jaar geleden telde het geslacht Anacamptis maar 1 lid, nl. de Anacamptis pyramidalis (hondskruid of pyramide-orchis).  Echter door de sterke opkomst van het genetisch onderzoek is de voormalige classificatie flink door elkaar gehusseld. Vele orchideeën die traditioneel tot het geslacht Orchis werden gerekend bleken toch veel meer gemeen te hebben met de Anacamptis pyramidalis dan ooit was vermoed. Vooral het onderzoek van Richard Bateman en medewerkers in 2003 heeft tot de nieuwe classificatie geleid. Zoals altijd in de wetenschap was natuurlijk niet iedere onderzoeker het daarmee eens, maar heden ten dage lijkt de nieuwe indeling het pleit toch gewonnen te hebben. Echter is het dus goed mogelijk om de blesharlekijn ook als Orchis champagneuxii in de literatuur terug te vinden. Het geslacht Anacamptis is onderverdeeld in secties en de blesharlekijn behoort tot de sectie Moriones waartoe o.a. ook de harlekijn (Anacamptis morio) en de slanke harlekijn (Anacamptis picta) behoren.Genoemde orchideeën komen allen voor in het Cantabrisch Gebergte.

Vooral de slanke harlekijn en de blesharlekijn lijken op het eerste gezicht veel op elkaar en zijn soms  moeilijk uit elkaar te houden, vandaar dat ik eerst de opvallendste verschillen wil opsommen.

• Het centrale gedeelte van de lip is bij de blesharlijn volledig wit of roze (misschien met zeer vage vlekjes) en bij de slanke harlekijn is deze gespikkeld.
• De zijlobben van de lip zijn bij de blesharlekijn veel verder teruggeklapt dan bij de slanke harlekijn, waar de lip zelfs gespreid kan zijn.
• Het spoor van de blesharlekijn is in verhouding langer en aan het einde meer afgeplat dan bij de slanke harlekijn.
• De aar van de blesharlekijn is korter, ijler en met minder bloemen dan de aar van de slanke harlekijn.
• De blesharlekijn groeit zeer vaak in opvalend compacte groepjes, hetgeen te danken is aan de vegetatieve voortplanting.
• De blesharlekijn schijnt 3 wortelknollen te hebben, terwijl de slanke harlekijn 2 wortelknollen heeft, maar omdat we natuurlijk geen orchideeën gaan uitgraven is dit kenmerk in de praktijk niet toepasbaar.

LEES VERDER EN GENIET VAN DE FOTO´S.

Ontmoeting met een gewonde hop (Upupa epops)

 In plaats van paddenstoelen een prachtige, doch gewonde hop.

Introdukte

Op zoek naar enkele smakelijke voorjaarspronkridders (Calocybe gambosa of Tricholoma georgii), een zwam die in onze streek algemeen voorkomt, zagen we ineens een zwart-witte vogel in het gras zitten. Misschien een ekster? Nee, het was een hop. We waren de hop tot op minstens 5 meter genaderd zonder dat hij was weggevlogen, zou hij soms dood zijn? Ondanks dat het beestje doodstil zat, knipperde hij toch af en toe met z´n oogjes. Gauw terug gelopen naar de auto om de camera te pakken. Bij nadere inspectie bleek een van de vleugels toch in een onnatuurlijke stand te staan. Toen bij een behoedzame benadering het vogeltje gewoon bleef zitten, werd bevestigd dat er iets goed mis was. Na hem voorzichtig te hebben opgepakt bleek hij behoorlijk gewond aan de rechter vleugel. Wat nu? Nu hebben we het geluk een verzorgingscentrum van wilde dieren in de regio te hebben en dat een van de verzorgers een vriend van ons is. De paddenstoelen waren op slag vergeten en op naar het verzorgingscentrum dat zich midden in de bossen bevindt, waar helaas niemand aanwezig was. Vervolgens onze vriend de verzorger gebeld die op reis bleek te zijn, maar we konden het diertje wel achter in de terreinwagen zetten die bij hem thuis stond geparkeerd. Op naar naar het dorpje van de verzorger en de arme hop achter in de wagen geinstaleerd. De dag daarna hebben we gebeld en toen bleek dat ondanks de toegewijde verzorging het beestje toch was overleden.

Enkele feiten

De hop is een vogel die in Nederland uiterst zeldzaam is en eigenlijk alleen is waar te nemen als een doortrekker. Daarentegen is de hop in Spanje, en ook in onze streek, een stuk algemener en kan hij regelmatig worden waargenomen. Hoewel in Zuid Spanje de hop een residente vogel is, is hij In het Cantabrisch Gebergte een zomergast (zie kaart), vooral algemeen in de wat drogere meseta die direct ten zuiden van de bergen ligt. De hop struint graag rond in weilanden en langs paden, op zoek met zijn lange snavel naar allerlei geleedpotigen en soms ook wel hagedisjes. Een goede plek om ze waar te nemen zijn de bosranden van de aangeplante dennenbosjes. Deze zijn door particulieren op vroegere landbouwgronden geplant en zijn daarom van een gereduceerd formaat en omgeven door open velden. Bovendien is de hop verzot op de dennenprocessierups, een rups die nogal schadelijk is voor de dennen. Dit heeft er toe geleid dat de hop vaak als een geliefde gast wordt beschouwd.

LEES VERDER EN GENIET VAN DE FOTO´S

Natuurpark Monte Santiago: El salto del Río Nervión, een 300 meter hoge waterval.

Monte Santiago, de abrupte grens tussen de Spaanse hoogvlakte en het Baskische laagland.

Gebruik makend van de Paasvakantie zijn we er enkele dagen tussenuit geweest. De tijd is besteed aan het opsporen van nieuwe orchideeën vindplaatsen, het verkennen van grotten en het bezoeken van mooie plekjes. In deze post wil ik enkele foto´s delen van het natuurpark Monte Santiago, met zijn 300 meter hoge waterval: El salto del Río Nervión. Ondanks dat dit park niet meer in het Cantabrisch Gebergte sensu stricto ligt, worden in dit blog ook de bezienswaardigheden in de directe omgeving beschreven.

Waarom is de ligging van dit park uniek? Het grootste deel van de Spaanse meseta (hoogte 800 tot 900 meter) wordt van de noordkust gescheiden door het Cantabrisch Gebergte (hoogten van boven de 2000 meter). Echter, het Cantabrisch Gebergte eindigt op enkele tientallen kilometers naar het westen, waardoor de meseta direct aan het laagland van Vizcaya (Baskenland) grenst. Deze grens bestaat uit een duizelingwekkende steile rotswand van zo´n 500 tot 600 meter hoog en vele kilometers lang, waar talloze gieren nestelen. De rivier de Nervión ontspringt op de meseta en stort na een korte afstand over deze rand naar beneden. Deze 300 meter hoge waterval heeft echter alleen maar water gedurende zware regenval of bij dooiende sneeuw, wat te wijten is aan het karst karakter van het plateau, waar het meeste water al snel ondergronds in de grotten verdwijnt. Monte Santiago is bedekt met een beukenbos wat gevoed wordt door de regen en mist afkomstig van de zee. Tevens was er op deze plaats het klooster van Santiago de Langrériz, waar nu alleen nog maar de ruïnes van over zijn.

LEES VERDER EN GENIET VAN DE FOTO´S.

Bergwandelen in het Cantabrisch Gebergte: Fuentes de Peñacorada

THIS POST IN ENGLISH: CLICK HERE.

In de voetstappen van de Romeinse legioenen.

Algemene inleiding.
De laatste jaren worden steeds meer gemeenten zich bewust van het natuurlijk potentiaal van het Cantabrisch Gebergte, en trachten daarom het milieubewuste toerisme aan te moedigen. Een van de resultaten is een beginnend netwerk van plaatselijke routes. In deze post wordt een beschrijving gegeven van één van deze gemarkeerde routes die door haar ontwerpers  "In de de voetstappen van de  legioenen " is gedoopd. Het gaat om een gemakkelijke doch mooie route gelegen in het zuidelijk gedeelte van het Centrale Cantabrisch Gebergte (noordoosten van de provincie León). Het belang van de route ligt zowel in het spectaculaire landschap als in het cultureel erfdeel.

Eerst een beetje geschiedenis.

De ontwerpers van deze route zijn de geschiedkundigen Eutimio Martino en Siro Sanz die al vele jaren de Keltische en Romeinse overblijfselen in het Cantabrisch Gebergte bestuderen.  Zij zijn er volledig van overtuigd dat we hier te maken met een Romeinse weg die werd gebouwd tijdens de Cantabrische Oorlogen (29-19 voor Christus), om toegang te verschaffen tot de lokale Keltische nederzettingen. Deze Keltische nederzettingen of  "castros" werden steevast op moeilijk bereikbare plaatsen gebouwd, die goed te verdedigen waren. Het algemene idee van Martino en Sanz is dat de Romeinse verovering gepaard is gegaan met de aanleg van een aantal hoofdwegen in de bredere rivierdalen, met kortere aftakkingen naar de in de bergen gelegen Keltische nederzettingen/burchten. In dit geval, wordt ook deze route geïnterpreteerd als een zijweg die leidde naar een “castro” gelegen aan de Campurrial pas. De hoofdweg is een belangrijke en algemeen erkende Romeinse weg die via de rivier de Esla naar het hart van het Cantabrisch Gergte leidt. Dit laatste in tegenwoordige tijd want nog steeds kunnen gedeelten van deze weg worden bewandeld.

Volgens de historici Eutimio Martino en Siro Sanz, heeft de met stenen geplaveide weg dezelfde kenmerken als een aantal algemeen erkende Romeinse wegen in andere delen van de Cantabrisch Gebergte. Gezien het feit dat de regio meer dan 400 jaar onder Romeinse controle is geweest, sinds de Cantabrische Oorlogen tot het begin van de 5e eeuw, is een Romeinse oorsprong niet al te ver gezocht. Omdat deze wegen de "natuurlijke" verbindingen tussen de bergdorpen vormden, is het niet meer dan logisch om te veronderstellen dat ze sindsdien zijn onderhouden en gerepareerd, wat betekent dat ze slechts gedeeltelijk origineel zijn.  Althans in die zin dat het huidige plaveisel niet letterlijk steen voor steen door de Romeinen is neergelegd. Echter al in middeleeuwse geschriften van vóór het jaar 1000 wordt deze weg genoemd, wat in ieder geval een bewijs is van een grote ouderdom.

Andere culturele aspecten zijn de ruïnes van een middeleeuws kasteel, "el Castillo de Monteagudo" gelegen op de top van een steile berg en e resten van een Keltische nederzetting.

De afwisselingen van begroeiing en gesteenten, te samen met een rijke fauna (o.a. een

bevoorrechte lokatie van vuursalamanders) maken deze route tot iets heel bijzonders.

LEES VERDER EN GENIET VAN DE FOTO´S.

Het stuwmeer van Riaño, het dal van Oseja de Sajambre en het bedevaartsoord Covadonga (Cantabrisch Gebergte)

This post in English: click here.

Van Cistierna naar Covadonga: Foto´s van enkele bijzondere plekjes in het Cantabrisch Gebergte.

Inleiding

Van Cistierna, een plaatsje gelegen aan de zuidrand van het Cantabrisch Gebergte, naar Covadonga moet bijna het gehele gebergte dwars worden overgetrokken. Deze afstand van meer dan 100 km kan met de auto in zo´n 2 uur worden afgelegd, hoewel de schoonheid van het landschap waarschijnlijk wel enige vertraging zal veroorzaken. Gisteren hebben we deze route nog afgelegd en in deze post wil ik een aantal foto´s van enkele heel bijzondere plekjes delen. Het is slechts een klein gedeelte van de overweldigende natuur die je op deze reis tegenkomt, want o.a. de bergen van Cremenés, de bergpas "El Pontón" en de enorme tientallen kilometers lange rotskloof van het "Desfiladero de los Beyos" zijn niet gefotografeerd.

LEES VERDER EN GENIET VAN DE FOTO´S.

Naamgeving van de Paardenbloem (Taraxacum officinale)

THIS POST IN ENGLISH: CLICK HERE.

De vele namen van de paardenbloem (Taraxacum officinale) 

Inleiding 
Wie kent niet de paardenbloem, deze doodgewone maar toch zo mooie bloem, die in het voorjaar hele velden geel kan kleuren. Van de paardenbloem bestaat niet slechts één enkele soort maar een agglomeratie van vele micro-soorten, wat o.a. het gevolg is van de mogelijkheid tot vermeerdering d.m.v. onbevruchte zaadjes (kloning). De plant heeft een rozet met sterk getande bladeren en de holle bloemstengels hebben bovenop een bloemhoofdje bestaande uit vele gele lintbloemen. De paardenbloem behoort dan ook tot de composieten of Asteraceae. De plant kent verrassend veel toepassingen maar om een te lange post te voorkomen wordt hier alleen maar de enigszins verwarrende naamgeving besproken.
Alle jaren geleden was het me hier in Spanje opgevallen dat de paardenbloem “diente de león” (= leeuwentand)  wordt genoemd, maar dat bij ons in Nederland met leeuwentanden op de paardenbloem gelijkende, maar toch andere soorten worden bedoeld. Echter, om de verwarring compleet te maken onderscheiden sommige Spanjaarden wel tussen de paardenbloem  (meacamas = beddenplasser) en de leeuwentand (diente de león). Omdat een naam belangrijk is en bovendien informatie verschaft over het benoemde object,  vroeg dit gewoon om een klein onderzoekje.

LEES VERDER EN GENIET VAN DE FOTO´S

Een endemische Spaanse vuursalamander: Salamandra salamandra bernardezi

THIS POST IN ENGLISH: CLICK HERE.

Een vuursalamander gered van een gevaarlijke oversteek; een ieder doet wat hij kan.

Bij ons laatste bezoek aan mijn broer die in Asturias woont, had hij een aangename verrassing voor mij in petto. Op het beschaduwde en koele achterterras stond een grote afgedekte plastic groentekist, waarvan de onderste 10 centimeters waren gevuld met vochtige aarde en bladeren. Binnenin een oude dakpan en onder die dakpan....

Een dag eerder op de terugweg van een aangename fietstocht zag mijn broer ineens een vuursalamander die net begonnen was met een poging om een drukke verkeersweg over te steken (of zoals mijn broer zei: een salamander die net begonnen was met de uitvoering van een zeer doelmatige zelfmoordpoging). Normaal gesproken neemt hij levensmoede amfibiën mee om ze weer los te laten in een veiligere omgeving, ver verwijderd van verkeerswegen en ander onheil. Echter herinnerde mijn broer zich dat ik altijd al een amfibieën liefhebber ben geweest en daarom besloot hij om deze keer een dagje te wachten met het terugzetten.

Onder de dakpan zat dus een vuursalamander en bovendien een behoorlijk omvangrijke op de koop toe. Volgens mijn broer was hij een stuk dikker dan toen hij hem redde en was dat zeer waarschijnlijk te danken aan het dieet van naaktslakken en regenwormen die hij hem de avond tevoren had opgediend.

Gebruikmakend van de gelegenheid zijn er snel een aantal kiekjes genomen en is de salamander toen weer gauw opgeborgen in zijn tijdelijke onderdak. Dezelfde avond is hij losgelaten in een vochtig hellingsbos meer dan een kilometer verwijderd van de dichtsbijzijnde wegen.

Overigens vond hij een week later en bijna op dezelfde plek een exemplaar die de oversteek niet had gehaald. Overigens is het worden platgereden door auto´s een belangrijke doodsoorzaak voor amfibiën in het algemeen.

Het gaat in dit geval om de ondersoort Salamandra salamandra bernardezi, endemisch voor het noordwesten van Spanje, en dus ook het Cantabrisch Gebergte.

LEES VERDER EN GENIET VAN DE FOTO´S.

De rotskust van Asturias

Deze post is overgebracht naar Natuur van het Cantabrisch Gebergte.

Wilde orchideeën in het Cantabrisch Gebergte (Spanje).

This post in English: click here.

Foto´s van enkele orchideeën gevonden in de provincie León (Spanje).

Algemene inleiding

In Spanje is het Cantabrisch Gebergte (Cordillera Cantábrica) vooral bekend om zijn ruige en ongerepte natuur en de grote rijkdom aan dieren en planten. Enkele van de meest emblematische diersoorten zijn de bruine beer, de wolf, de auerhoen, de steenarend, de vale gier, de aasgier en de sinds enkele jaren teruggekeerde lammergier. Ook het inzamelen van geneeskrachtige kruiden en het gebruik van kruiden voor de keuken is een eeuwen oude gewoonte.

Minder bekend is de enorme rijkdom aan wilde orchideeën. In een recent afgeronde studie, uitgevoerd in een relatief klein gedeelte van het Cantabrisch Gebergte (het noordoosten van de provincie León) door J.M. Diez Santos, zijn er maar liefst 55 soorten en 10 kruisingen gevonden.

Aangezien de wilde orchideeën tot mijn favoriete planten behoren, zullen ze zeker een prominente plaats in dit blog over de natuur van het Cantabrisch Gebergte krijgen.

Naamgeving

De naamgeving in de plantenwereld kan zeer verwarrend zijn. Voor sommige soorten bestaan vele namen, al naar gelang de streek, en dat dan binnen één taal. Nog moeilijker wordt het als liefhebbers uit verschillende landen met elkaar willen communiceren. De wetenschappers hebben dit probleem al lang geleden proberen op te lossen door gebruik te maken van wetenschappelijke Latijnse namen. Echter, doordat de naam aan de beschrijving was gekoppeld waren deze benamingen vaak erg lang en moesten vaak worden veranderd. Linnaeus (1753) was de eerste onderzoeker die systematisch de binominale nomenclatuur gebruikte, waarbij de eerste naam het geslacht aangeeft en de tweede naam de soort bepaald. Dit was een enorme verbetering, vooral vanwege de toenemende standaardisering van de laatste jaren (bv. verschillende onderzoekers hadden verschillende Latijnse namen bedacht voor eenzelfde soort). Echter vooral op het vlak van de orchideeën hebben er recentelijk verscheidende naamsveranderingen plaats gevonden, dit vanwege nieuwe onderzoekingen op het gebied van de erfelijkheidsleer. In dit blog wordt gebruik gemaakt van de Latijnse naam, vergezeld van de nederlandse naam, als deze bestaat. 

Zeldzaamheid en verspreiding

 Gegevens over de zeldzaamheid en verspreiding van de soorten zijn afkomstig van de "Nederlandse Rode Lijst voor planten", de "Vlaamse Rode Lijst van planten" en de "Liste rouge de la flore de Wallonie". 

Enkele voorbeelden

En dan nu enkele voorbeelden van de vele soorten orchideeën die te vinden zijn in het noordoosten van de provincie León, rondom het plaatsje Cistierna, gelegen in het zuidelijk gedeelte van het Cantabrisch Gebergte.

LEES VERDER EN GENIET VAN DE FOTO´S.

Avontuurlijke watervloed in de grot La Cuevona

Grotonderzoek is avontuur en wetenschap tegelijk.

Introductie.

Het bezoeken en bestuderen van grotten is een “ziekte” waar ik al tientallen jaren lang last van heb. Als geoloog die zich heeft gespecialiseerd in het hoe en waarom van het onstaan van grotten, is elk grotbezoek interessant. Gemiddeld bezoek ik elke week wel één of twee grotten en afgelopen week besloot ik om de grot La Cuevona, gelegen in de omgeving van Guardo, weer eens te bezoeken. La Cuevona, hetgeen “grote grot” betekent, bestaat uit een gallerij van enkele honderden meters lang die dwars door een kalkstenen heuvelrug loopt. De noordelijke ingang is blootgelegd gedurende de werkzaamheden in een nu verlaten kalksteengroeve, terwijl de zuidelijke en natuurlijke ingang wordt gevormd door een groot ingangsportaal, hetgeen vermoedelijk tot de naam van de grot heeft geleid. Overigens staat de grot ook bekend als Cueva de Guantes. Mijn laatste bezoek was al lang geleden en ik was benieuwd of ik deze keer nieuwe geologische details zou ontdekken. Behalve de gallerij heeft de grot nog drie redelijk grote zalen en door de hele grot loopt een ijzeren waterleidingsbuis. Vanwege de grote ingangsportaal is de grot vermoedelijk al sinds mensenheugenis bekend, vandaar dat er sinds 2009 archeologische opgravingen worden verricht. Helaas heeft het echter ook geleid tot het “verdwijnen” van alle opvallende en draagbare druipsteenafzettingen. Echter, omdat de meeste geologische aanwijzingen zich bevinden in de wanden die de grotgallerijen omsluiten, blijft een bezoek de moeite waard.

Ik moet nog opmerken dat het bezoeken van grotten over het algemeen een groeps aangelegenheid is, omdat het niet van gevaar is ontbloot. Alleen ervaren grotonderzoekers, ook wel speleologen genoemd, die alle gevaren onderkennen en ze ook niet onderschatten, mogen de meer gemakkelijke en horizontale grotten alleen bezoeken. En altijd van te voren laten weten in welke grot je je bevindt.

 Druipsteenafzettingen in de tweede zaal.

LEES VERDER EN GENIET VAN DE FOTO´S

Een dagje op orchideeën fotojacht in het Zuidelijk Cantabrisch Gebergte (Spanje).

Gisteren 20 juni was een geschikte dag om er weer eens op uit te trekken. Het was de hoogste tijd om de ontwikkelingsstadia van de orchideeën in de bergen van Boñar te gaan controleren. Vanwege het relatief koude voorjaar staan vele orchideeën er dit jaar nog prachtig bij en verscheidene soorten moeten zelfs nog in bloei komen. In deze post foto´s van enkele van de gevonden orchideeën en van het landschap waar ze zich bevinden.

LEES VERDER EN GENIET VAN DE FOTO´S.

Het Fossiele Bos van Verdeña

Een natuurramp van 305 miljoen jaar geleden.

Marius van Heiningen

Introductie.

Dichtbij het plaatsje Cervera de Pisuerga, gelegen in het noorden van de provincie Palencia en in het zuiden van het Cantabrische Gebergte (zie kaarten), bevindt zich een geologische ontsluiting van wereldniveau. Het is een echte aanrader en als je ooit in de buurt mocht komen (ik weet het, het ligt niet naast de deur) is het zeker de moeite van een bezoek waard. Het is het hoogtepunt van een mooie en duidelijk gemarkeerde natuurroute die begint in het dorpje Verdeña.

Overzicht van de geologische ontsluiting van de zandsteenlaag waar zich de fossiele afdrukken in bevinden.

Het fossiele bos van Verdeña.

Waar hebben we het nu eigenlijk over?  Het fossiele bos bestaat uit afdrukken van wortels en boomstammen die te zien zijn op de oppervlakte van een steilstaande zandsteenlaag, over een lengte  van maar liefst 270 meter (nagemeten op de kaart) en met een hoogte variërend tussen de 5 en de 12 meter. Lagen zandsteen met versteende wortelknollen zijn op zich niet zo heel zeldzaam (hoewel zeker niet algemeen), maar het grote wetenschappelijke belang van deze ontsluiting berust in het samenspel van fossiele wortelafdrukken en boomstammen, en de grote oppervlakte van de ontsluiting. Hierdoor is het mogelijk geworden om na een grondige studie tot een zeer gedetailleerde interpretatie te komen van een rampzalige gebeurtenis die zo´n 305 miljoen jaar geleden heeft plaats gevonden. De fossielen zijn aan het licht gekomen doordat de zandsteenlaag waarin ze zijn afgedrukt, zich direct onder een laag steenkool bevond die gedurende de jaren 80 van de vorige eeuw is afgegraven. De fossiele afdrukken zijn ontdekt en bestudeerd door de Nederlandse geoloog professor Robert Wagner Boon, die al vele jaren in Spanje woont, en de geologische interpretatie is grotendeels te danken aan zijn studies.

LEES VERDER EN GENIET VAN DE FOTO´S